เวลาเราดูหนังหรือซีรีส์ย้อนยุค มักจะคุ้มตากับชุดกระโปรงสุ่มยาวของสาวๆ ยุโรป ซึ่งทั้งหนา ทั้งกว้าง และแน่นอนมิดชิดดีเหลือเกิน แต่เอ๊ะ…ใส่เสื้อผ้าเยอะชิ้นขนาดนี้ พวกนางเข้าห้องน้ำกันยังไงนะ มาดูกัน
ในสมัยก่อนที่จะมีการวิวิฒนาการสร้างห้องน้ำอย่างเป็นกิจลักษณะ รวมถึงสุขภัณฑ์ที่สะดวกและรวดเร็ว สิ่งที่จะขาดเลยไม่ได้ในชีวิตประจำวันของคนในหลายวัฒนธรรมเลยคือ “กระโถนฉี่” ถูกต้องแล้วค่ะ กระโถนฉี่ด้วยนะคะ แบ่งหน้าที่ชัดเจนจากเครื่องใช้ในลักษณะเดียวกัน ดีไซน์มาเพื่อใช้ในกิจกรรมนี้โดยเฉพาะ

ฝั่งยุโรปเขาก็จะมีการเตรียมกระโถนไว้ใช้ภายในครัวเรือน โดยอาจจะไว้ในใต้เตียงห้องนอน ส่วนของห้องอาบน้ำ โดยจัดเก็บอย่างมิดชิด พอจะใช้ปลดเปลื้องทุกข์ก็จะหยิบออกมา ส่วนในไทยเราเอง หากเป็นเจ้าขุนมูลนายก็จะมีเจ้าหน้าที่สำหรับดูแลพระบังคน คอยจัดการจัดเก็บอุปกรณ์ รวมถึงเตรียมฉากกั้นทำห้องสำหรับพระบังคนโดยเฉพาะ ซึ่งอาจจะไม่จำกัดอยู่ในที่ใดที่หนึ่ง (ไว้เรื่องในไทยจะค่อยเอามาเล่าภายหลัง)
แน่นอนว่าเราที่เติบโตมาในยุคนุ่งน้อยห่มน้อย ก็คงอดสงสัยไม่ได้ว่าเวลาสาวๆ ตะวันตกเขาเปิดปวดธุระขึ้นมา พวกเธอจะสามารเปลื้องผ้าผ่อนลงทำกิจกรรมส่วนตัวกันยังไง? แท้จริงแล้วแม้ชุดจะดูรุ่มร่ามและหนาชั้น แต่ด้วยการออกแบบทำให้พวกเธอสามารถเข้าส้วมได้ทั้งที่ยังสวมชุดเต็มยศนั่นเอง
ส่วนวิธีที่พวกเธอใช้กระโถนรวมกับเก้าอี้ในการปลดทุกข์นั้น สามารถดูตัวอย่างได้จากคลิปวิดีโอที่นำมาแปะให้ด้านล่าง จะมีสาธิตการใช้ห้องน้ำสำหรับสาวยุควิคตอเรียน หรืออังกฤษคริสต์ศตวรรษที่ 19
แม้ว่าจะน้อยนิด แต่ก็ยังพอมีหลักฐานอื่นหลงเหลือมานอกจากกระโถนแล้ว ก็ยังมีภาพวาดชื่อว่า La Toilette intime (Une Femme qui pisse) วาดในปี 1760s โดยศิลปินนามว่า François Boucher โดยให้รายละเอียดเป็นภาพหญิงสาวที่กำลังสอดกระโถนเข้าไปใต้กระโปรงของหล่อน แม้จะเป็นกิจกรรมที่ไม่น่าพูดถึง แต่ก็วาดออกมาได้อย่างละเมียดสวยงามดีนะคะ

หวังว่าที่มาเล่าให้ฟังนิดๆ แปะวิดีโอให้ได้ดูหน่อยๆ จะช่วยคลายข้อข้องใจกันไปบ้างนะคะ 🙂